Tâm lý giao dịch- nhân tố quyết định tới sự thành công trong giao dịch và đầu tư.

Cá nhân mình cũng giao dịch tương đối lâu, và cũng bỏ nhiều thời gian tìm hiểu về các phương pháp giao dịch.

Nhưng 2 năm trở lại đây, mình nghiên cứu sâu hơn về vấn đề tâm lý. Vấn đề này thường bị các trader mới bỏ qua. Theo quan điểm cá nhân của mình, phương pháp giao dịch như tảng băng nổi, còn phần tâm lý giao dịch như tảng băng chìm ở dưới. Rất khó để nhận diện, rất khó để kiểm soát và định nghĩa nó một cách rõ ràng. Vì vậy, đa phần chúng ta không quan tâm nhiều đến nó.

Tâm lý giao dịch ảnh hưởng như thế nào tới kết quả trading.

Thật khó mà xác định một con số chính xác cho vấn đề này. Nhưng với kinh nghiệm và sự tìm hiểu của tôi, thì đa phần các trader thành công đều ưu tiên cải thiện về tâm lý.

Không chỉ trong giao dịch, trong các lĩnh vực khác điều này còn chính xác hơn. Tôi đã từng đọc trong cuốn sách về Sức mạnh của các thói quen. Có một vài mẩu chuyện như sau:

• Các vận động viên olympic của Nga, thường chiến thắng trong các bài biểu diễn về nhảy cầu. Và họ thống trị nhiều năm ở các bộ môn đó. Và mãi về sau người ta mới nhận ra là, các VĐV kia sử dụng một bài tập rèn luyện tinh thần. Ngoài rèn luyện về thể chất, họ giành hàng giờ luyện tập trong tâm trí để đạt được hiệu quả tốt nhất.
• Một ví dụ khác về tay golf người Mỹ mà tôi không nhớ tên. Anh ấy là một phi công và bị bắt, anh bị giam trong nhiều năm. Do yêu thích golf từ trước và không có việc gì làm. Nên hàng ngày, anh ấy luyện tập việc đánh golf trong tù bằng cách tưởng tượng trong đầu mình. Anh ấy tập đi tập lại hàng nghìn lần trong tâm trí của mình. Khi được thả tự do, anh ấy đăng ký thi giải golf và vô địch. Rất nhiều người thắc mắc rằng, tại sao anh ấy lại chơi tốt tới vậy. Nhưng họ không hề biết, anh ấy đã luyện tập trong tâm trí mình nhiều năm.
• Ví dụ thứ 3 về tay đâm Mike Tyson từng nhiều lần vô địch quyền anh. Ông ấy có một cách huấn luyện rất đặc biệt, đó là cảm nhận các cú đấm của đối thủ trong tâm trí. Ông lặp đi lặp lại rất nhiều lần, và khi gặp phải cú đấm như thế ở ngoài đời. Ông không bị nó làm cho sợ hãi, mà kiên trì đứng vững và phản đòn.

Trong trading cũng vậy, nếu chúng ta rèn luyện cho tâm trí mình trải qua những điều kiện khắc nghiệt của thị trường. Khi vào giao dịch thực tế, tâm lý chúng ta có thể kiểm soát được tinh thần và cảm xúc. Và ra quyết định đúng đắn hơn là làm theo cảm xúc trả thù thị trường. Nhiều quyết định đúng đắn sẽ mang lại kết quả tốt hơn. Trading đơn giản là vậy nhưng nó không hề dễ dàng.

Tại sao rất ít người tập trung vào tâm lý giao dịch

Có thể là do có quá nhiều nội dung chia sẻ về phương pháp về lợi nhuận. Và không có nhiều các nội dung liên quan tới chủ đề tâm lý giao dịch này.

Vì sao lại thế! Có thể nhiều nhà giao dịch thành công, cũng ko thể khái quát thành các khái niệm về các vấn đề tâm lý. Có thể họ có những người thầy chỉ cho họ những tư duy đúng đắn ngay từ thời điểm đầu. Hoặc họ trải qua nhiều thất bại và đúc rút các bài học kinh nghiệm. Nhưng để diễn đạt và chia sẻ cho những người khác thì rất khó.

Giờ chúng ta đi sâu hơn vào một số khía cạnh trong tâm lý giao dịch.
Nếu trải qua chu kỳ thắng liên tục và rồi bạn rơi vào chuỗi thua lỗ không có điểm dừng. Bạn hãy xem lại lịch sử giao dịch, mình chắc chắn một điều lúc bạn thắng liên tục bạn không làm gì sai. Nhưng lúc bạn thua lỗ liên tục, bạn làm gì cũng sai.
Mấu chốt của giao dịch là việc ra quyết định. Nhưng để hình thành quyết định đó thì lại là do vấn đề niềm tin, và cách suy nghĩ của chúng ta về giao dịch. Điều đó nó nằm ở sâu trong tâm trí, nơi mà chúng ta rất khó nhận ra và nếu có nhận ra chúng ta cũng rất khó để sửa đổi. Vì vậy, các trader thành công khác các trader thua lỗ phần nhiều ở trong suy nghĩ.

Một số ví dụ về tâm lý giao dịch quan trọng như thế nào? Thông qua chính trải nghiệm của cá nhân mình.

• Ví dụ: Mình mới tập chạy bộ được vài tháng. Mỗi lần mình chạy khoảng 1.5 km và cơ thể mình bắt đầu oải và muốn dừng lại. Mình tập trong 2 tháng và vẫn thế, không tiến triển gì thêm. Rồi trong 1 chuyến đi công tác, có ông anh rủ đi chạy ngắm cảnh, chân mình đi dép của khách sạn và nghĩ rằng thôi chạy 1-2 km cũng ok. Rồi vừa chạy vừa nói chuyện, nhìn đồng hồ mình đã chạy hơn 3km, lúc đó muốn dừng lại. Tuy nhiên ông anh kia cứ tiếp tục và mình cũng cố. Và rồi mình chạy tổng cộng 6.5 km với đôi dép rộng thênh thang của khách sạn. Trải nghiệm này là 1 bước nhảy vọt trong niềm tin của mình. Mình đã chạy được quãng đường như vậy với đôi dép tại sao bình thường lại không chạy được. Chính điều đó giúp mình hiện tại có thể chạy 5-6 km trong mỗi lần tập.

• Ví dụ liên quan tới trading: Trước đây giao dịch mình ko hay ghi nhật ký, tuy nhiên 3 năm trước bắt đầu mình ghi lại nhật ký. Và mình xem lại ở những giai đoạn có lợi nhuận, số lệnh thua lỗ của mình thường vào 60%, nghĩa là 40% các lệnh của mình là thắng. Lúc này, trong tâm trí mình có 1 bước nhảy vọt là mình tin vào việc các lệnh chiến thắng ko cần nhiều. Và đa phần quyết định của mình là sai. Nhưng nếu tuân thủ nguyên tắc thì sẽ có lợi nhuận. Bạn nên đọc chậm và kỹ phần này, mặc dù trước đây mình biết điều đó. Nhưng nó là do đọc từ các cuốn sách hoặc là từ trải nghiệm của các nhà giao dịch chuyên nghiệp. Nhưng khi chính bản thân mình trải nghiệm, có bằng chứng về việc đó nó làm cho các khái niệm kia trở thành 1 niềm tin mạnh mẽ bên trong mình.

Lời kết

Lời khuyên từ cá nhân mình, hãy ghi lại kết quả giao dịch. Từ kết quả đó và trải nghiệm của bản thân để biến những kiến thức của người khác trở thành 1 phần của bản thân mình.
Giao dịch là một hành trình, mình sẽ chia sẻ các nội dung về tâm lý trong topic này nhé.
Nếu các bạn có những trải nghiệm tương tự, hãy chia sẻ để cùng nhau phát triển.
Về chủ đề tâm lý giao dịch, bạn có thể tham khảo thêm nội dung tại đây. Nếu bạn chưa tìm được phương pháp phù hợp, hãy tham khảo SMC.